چوب راش در جـنـگــلهای ایران فراوان یافت میشـود و به همین دلیل از آن در موارد مختلفی از جمله سـاختمان، منازل روسـتایی و ساخت بسیاری چیزهای دیگر اســـتفاده میشود. درخت راش در جلگه تقریبـا نایاب اســـت، اما در بلنـدیهای کوهـستانها فراوان اســـت. در گیلان و مازندران در ارتفاع بیش از دو هزار متر از سـطح دریا جـنـگــلهای خالص آن یافت میشود. راش درخـتی اســـت سایهپسند و از این رو شاخ و برگ فراوانـی دارد.
نهال جوان آن از سـرمای شدید زود آسیب میبیـند و بهویژه سـرمای بهاره برگهای آن را نابود میکنـد. گرمای زیاد نیز برای آن زیانبخـش اســـت و در نقاط سرد خوب رشد نمـیکند. درخت راش دارای ریشـههای سـطحی اســـت و برای جـنـگــلهای با خاک کم ضخامت و آهکی مناسب اســـت.
جـنـگــل راش در روسـتای سنگده، در دامنه جـنـگــلی قله خرونرو از توابع ســوادکـوه قرار دارد. این جـنـگــل، دارای با ارزشترین درختهای منطقه هیـرکانی اســـت.
پوشـش گیاهی جـنـگــلها در اثر تبـخیر و تعرق در یک محـیط موجـب تعدیل آبوهوا و ایجاد باران میشـود. تقریباً 3 درصد بارانهای کره زمین را جـنـگــلها ایجاد میکننـد. از دیگر ویژگـیهای یک جـنـگــل جلوگیری از سروصدای زیاد اســـت.
تاریخچه جنگل راش
درختان جـنـگــل مرس سی یا جـنـگــل راش، بخشی از جـنـگــل باســـتانی هیرکانی هسـتند که عمر آن به دوره ژوراسیـک و تا ۴۰ میلیون سال پیش برمیگردد. نام باســـتانی این منطقه هیرکانیا (به معنای سرزمین گرگها) بوده و از این رو این جـنـگــلها را جـنـگــل هیرکانی مینامند. جـنـگــل راش در اســـتان مازندران و در بخش دودانگه شهر ساری و در نزدیکی روسـتای سنگده واقع شـده و یکی از جاذبههای بکر طبیـعتگردی و گردشگری اســـتان محسوب میشود. فاصلهی زمانی سنگده تا تهران حدود سه و نیم سـاعت اســـت و با ساری حدود ۱۰۰ کیلومتر فاصله دارد.
بخش وسیعی از شهرستان سـوادکـوه دارای جـنـگــلی متراکم و متنوع با درختهایی نظیر راش، افرا، توسکا، ملج و نوع کمیاب درخت سردار یا سرخدار اســـت.
چرا به جنگل راش برویم
جـنـگــل راش در روستای سنگده، دامنه جـنـگــلی قله خرونرو از توابع سـوادکـوه اســـت. میتوان با قدم زدن در طبیعت این ناحیه، تنفس در هوای لطیف جـنـگــل و شنیدن نغمه سرایی پرندگان خـوش آواز، خستگی ناشی از کار و فعالیتهای زندگی روزمره را به فراموشی سپارد.
برای سفر به جـنـگــلهای بکر سـوادکـوه از جادههای جـنـگــلی و کمنظیر منطقه عبور و میان درختان بلندقامت و متراکم راش پیادهروی دلپذیری را تجربه کنید. البته، میتوانید با قدم زدن در طبیعت دلگشای این ناحیه، تنفس در هوای لطیف جـنـگــل و شنیدن نغمهسرایی پرندگان خوشآواز، خستگی ناشی از کار و فعالیتهای زندگی روزمره را به فراموشی بسپارید.
مسیر کوهستانی و جـنـگــلی رسیدن به روسـتای سنگده (درست مانند خود این روستا) زیبا، غنی، باطراوت و بسیار فرحبخش اســـت. از روستا تا ابتدای مسیر پیادهروی در جـنـگــل راش، جاده خاکی اســـت که میتوان برای پیمـودن آن از ماشیـنهای محلی اســـتفاده کرد. در مسیر پیادهروی، درختان بلند قامت راش را میبینید که با آرایشـی خاص در کنار یکدیگر صف کشیدهاند، زمین پر اســـت از برگهای سرخ و زرد و پاییز منظرهای هزار و یک رنگ پیش چشـمانتان تصویر میکـند که از فرط زیبایی قابل توصیف نیـست.
کاربرد چوب راش
عمر درختهای راش ۲۰۰ تا ۲۵۰ سال اســـت. چوب آن برای سـاختن در و پنجره و تراورس راهآهن و میز و صـندلی و مبل و صندوق و غیره به کار میرود و مصرف آن بیش از دیگر چوبها اســـت. از سلولز آن پارچههای ابریشـمی لطـیف و خوب تهیه میشود. زغال و هیـزم آن نیز مرغوب اســـت.
در جـنـگــلهای انبوه از شصت تا هشتاد سـالگی، ولی در فضای باز از ۴۰ تا ۵۰ سالگی بار میدهد. در خاکهای خـوب هر ۵ یا ۶ سال یکبار و در آبوهوای ناسـازگار هر ۱۵ سال یکبار میـوه فراوان میدهد. میوهاش ۵ تا ۷ درصـد روغن دارد. ارتفاع آن خیلی زیاد میشـود و به ۳۵ متر و قطرش به یک متر و نیم میرسـد.
مسیر دسترسی به جـنـگــل راش
از سمت تهران وارد جاده فیـروزکوه شـوید. با عبور از فیروز کوه مسـیر خود را به سـوی ورسـک، ارفع ده و شـورمـست ادامه دهید. بعد از شهـرک صـنعتی شورمست و پیش از پمپ بنزین یک خروجی در سـمت راســـت شما قرار دارد که باید وارد آن شـوید. مسیر را ادامه داده و با عبور از لمـرز به فلورد میرسید. در ابتدای جاده خانقـاه پی یا خنوا باید به سـمت چپ جاده بپـیچید. مسـیر اصلی را ادامه دهیـد، بعد از قهوهخانه رنجـبر به وزملا و سنگده میرسـید.
در نزدیکی جـنـگــل راش، با درختانی که ارتفاع آنها به ۴۰ متر هم میرسـد، جاذبههای طبیعتگردی دیگری نیز وجود دارد که در بین آنها میتوان به دریاچه شورمست، جـنـگــل ارفع ده و سایت ستاره نگری آلاشت اشـاره کرد. به شما پیشـنهاد میکـنیم اگر فرصـت کافی دارید حتما از این جاذبهها نیز بازدید کنیـد.
زمان سفر برای بازدید از جـنـگــل راش
زمان مناسـب برای برای دیدن این جـنـگــل از انتهای اردیبهـشت ماه تا ابتدای دی ماه اســـت. اما این موضـوع بدین معنا نیـست که زیبایی این جـنـگــل در بقیه سال کاهش مییابد بلکه به علت شرایط جوی رفتن به این منطقه سخت میشود.